قلیان برنجی و قلیان چوبی هر دو از انواع قلیون های پر طرفدار می‌باشند. هر کدام از این قلیون ها باتوجه به جنس بدنه‌ای که دارند، نامگذاری شده‌اند. برای مثال در قلیون چوبی همانطور که از نامش پیداست، جنس بدنه از چوب می‌باشد و یا در نوع برنجی، جنس بدنه قلیون از آلیاژ برنج است. هر کدام از متریال هایی که در ساخت قلیان استفاده شده، ویژگی ها و خصوصیات خاصی را به قلیون می‌بخشند.

آشنایی با انواع قلیان و اجزای آن و بررسی تفاوت های آنها به شما کمک می‌کند تا در خرید قلیون بتوانید اگاهانه‌تر عمل نمایید. در ادامه به ارزیابی هر کدام زا قلیون های چوبی و برنجی می‌پردازیم.

قلیان برنجی

برنج نوعی آلیاژ فلزی است که از ترکیب روی و مس ایجاد می‌شود. قلیون های فلزی متعددی از جنس های مختلفی وجود دارند که یکی از آنها قلیان برنجی است. چنین قلیان های فلزی دارای کیفیت خوبی داشته و از طرفداران بسیاری برخوردار است. معمولاً ظاهر این قلیان ها به رنگ برنزی یا طلایی است.

روی بعضی از این نوع قلیان ها بسیار کار شده و آنها در صنایع دستی تولید می‌شوند. یعنی هنر زیبای کنده کاری روی فلز برنج در این قلیان ها مورد استفاده قرار گرفته و از نظر قیمت نیز بسیار گران هستند.

قلیان چوبی

از دیگر قلیان های پرطرفدار در میان هوادارن قلیون، قلیان چوبی می‌باشد. این نع قلیان همانطور که از نامش پیداست، از چوب ساخته شده و جزء انواع قلیون های اصیل و سنتی در میان ایرانیان است. معمولاً بدنه این قلیان را با کنده کاری هایی تزیین می‌کنند تا زیبایی خاصی به آن بخشیده شود.

در حال حاضر تعداد قلیون های چوبی در کشورمان بسیار کم بوده و به نوعی نایاب است. جنس چوب این قلیان ها معمولاً از جنس چوب درخت گردو و پسته می‌باشد. در کارگاه های خراطی یا خاتم کاری بر روی بدنۀ آنها نقش بندی می شود.

صدای قل قل قلیون های چوبی نسبت به سایر انواع قلیون بسیار بیشتر است. به طوری که صدای آن نسبت به طعمش بیشتر جلب توجه می‌کند. آب درون مخزن شیشه ای این قلیون را پس از استفاده باید خالی کرد زیرا که بوی بدی خواهد گرفت.

مهمترین تفاوت های قلیان چوبی و برنجی

قلیان برنجی و چوبی هر دو از پرطرفدارترین و مطرح‌ترین قلیون ها محسوب می‌شوند. تفاوت در متریال بکار رفته باعث ایجاد تفاوت در ساختارها و بخش های دیگر میشود. به طور کلی تفاوت های میان این دو قلیان به شرح زیر است:

  • درصورتی که مدتی از قلیون های چوبی استفاده نشود و خالی از آب باقی بمانند، بعد از مدتی بر روی چوب ترک هایی ایجاد می‌شود. اما قلیون های برنجی کیفیت مناسبی داشته و بعد از مدتی دچار پوسیدگی و ترکخوردگی نخواهند شد.
  • چوب بستر بسیار مناسبی برای رشد انواع قارچ، جلبک و سرخس است. بر همین اساس اگر قلیون های چوبی در فضایی مرطوب و تاریک نگهداری شوند، کپک خواهند زد. اما این مشکل برای نوع برنجی بخاطر ساختاری که دارند، ایجاد نخواهد شد.
  • مرغوبیت متریال قلیان در طول عمر و استفاده از آن بسیار تاثیر گذار است. اگر جنس چوب از نوع نامرغوب باشد بعد از مدتی چوب های قلیان خرد و ریز شده و به داخل شیلنگ کشیده می‌شود. درصورتی که قلیون برنجی از جنس نامرغوبی باشد بعد از گذشت مدتی استحکام و مقاومت خود را از دست داده و اکسید میشود. اکسیدهای ایجاد شده به راحتی میتوانند از طریق شلنگ وارد دهان فرد شوند.
  • به طور کلی قیمت قلیان برنجی نسبت به قلیون چوبی بیشتر است؛ زیرا فلز برنج جزء فلزات گران قیمت است. البته قلیان چوبی نیز در مقایسه با دیگر انواع قلیون، قیمت بیشتری دارند.

سایر تفاوت ها

سایر تفاوت های قلیان چوبی و برنجی به شرح زیر هستند:

  • در قهوه ها، چایخانه ها و سفره خانه های قدیمی بیشتر از قلیون های چوبی استفاده میشود تا برنجی. زیرا این نوع قلیون ها نسبت به انواع دیگر دارای شکل و شمایل سنتی‌تری هستند.
  • تمیز کردن و شست و شوی قلیون با تنه ی برنجی در مقایسه با نوع چوبی بسیار ساده‌تر و آسانتر است.
  • برای طعم دار کردن قلیون در نوع چوبی تنها کافیست این فرایند را یکبار انجام دهید. اما برای قلیون برنجی باید چندبار آنرا طعم دار کنید. علت این موضوع برای این خاطر است که طعم قلیان به خوبی داخل بدنه‌ی چوبی نفوذ خواهد کرد. در نتیجه طعم دار کردن قلیون های چوبی ساده‌تر است.
  • باتوجه به آنکه قلیون های فلزی به سختی طعم دار میشوند، میتوانید به راحتی نیز طعم آنها را عوض کنید. برای این منظور تنها کافیست تنه‌ی قلیان را شسته تا طعم آن را تعویض نمایید.
  • از نظر نگهداری، قلیون های برنجی از نوع چوبی راحتتر می‌باشند. چرا که همانطور که اشاره کردیم اگر قلیون چوبی در محیط های مرطوب، تاریک و آب و هوای نامناسب نگهداری شود دچار پوسیدگی، شکستگی و ترک خوردگی خواهد شد.

مزایا و معایب قلیون ها

مزایای قلیان برنجی:

1.بدنۀ محکم 2.تغییر طعم راحت 3.عدم پوسیدگی 4.نگهداری ساده 5.شستشوی آسان

معایب:

1.قیمت و هزینه‌ی بالای آن در مقایسه با دیگر انواع قلیان 2.عدم طعم پذیری ساده

مزایای قلیان چوبی:

1.قیمت مناسب 2.طعم گیری عالی 3.قابل استفاده برای کشیدن یک طعم

معایب:

1.نگه داری سخت 2.عدم استفاده از چند طعم مختلف 3.ترک خوردگی و پوسیدگی

3/5 - (2 امتیاز)