عوارض و بیماری های ناشی از قلیان کشیدن
عوارض و بیماری های قلیان کشیدن از جمله مواردی است که دکتران و افراد فعال در حوزه پزشکی همواره به مردم گوشزد میکنند. قلیون کشیدن با اینکه از تفریحات اصیل و مهم بسیاری از ایرانیان محسوب میشود اما از مزایای بسیار زیادی برخوردار است. برخی از افراد تصور میکنند که ضرر قلیان کشیدن کمتر از سیگار است؛ اما این تصور کاملاً اشتباه و غلط است.
میزان حجم دودی که بواسطه قلیون وارد ریه ها میشود خیلی بیشتر از سیگار است. همچنین یک نخ سیگار پس از کشیدن دیگر غیر قابل استفاده است اما شلنگ قلیان اگر از نوع یکبار مصرف نباشد، آلودگی ها و میکروب های بسیار فراوانی در شلنگ وجود دارند گه باعث انتقال انواع بیماری به مصرف کننده میشوند.
رعایت نکات بهداشتی برای جلوگیری از بیماری های قلیان کشیدن
داشتن تعادل در قلیان کشیدن و رعایت نکات بهداشتی در این پروسه در جلوگیری از بیماری های مختلف بسیار اهمیت دارد. منظور از داشتن تعادل این است که نباید به طور مداوم و پیوسته قلیان بکشید و سعی کنید در طول سال مصرف خود را کاهش دهید. به شدت تاکید میکنیم اگر بیماری زمینهای و یا بیماری واگیرداری دارید، جداً از قلیان کشیدن صرف نظر کنید. این موضوع هم در سلامتی خودتان و هم در سلامتی دیگران تاثیر دارد.
درصورتی که تصمیم دارید با دوستان خود و یا اقوام خود قلیان بکشید توصیه میکنیم از شلنگ یکبار مصرف استفاده کرده و هر فرد، سری قلیان مخصوص به خود را داشته باشد.شلنگ های یکبار مصرف از پلاستیک ساخته شدهاند. با اینکه پلاستیک، خود دارای انواع عوارض مختلف میباشد اما این شلنگ ها به دلیل آنکه دیگر میکروارگانیسم ها و آلودگی های قلیون کشیدن های قبلی را در خود ذخیره ندارند، نسبت به شلنگ های دائمی انتخاب بسیار ایمنتری هستند.
در ادامه به عوارض و بیماری های ناشی از قلیان کشیدن میپردازیم:
بروز بیماری MS بواسطه قلیون کشیدن
بیماری MS یک نوع بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به سلول های عصبی در مغز و نخاع حمله میکند. این نوع بیماری بیشتر جوانان بروز میکند و کشور مانیز در موقعیت پر خطر اماس قرار دارد. کمبود ویتامین D، قلیان کشیدن، مصرف سیگار، عفونت ها و حتی تغییر در شیوه تغذیه، مواردی هستند که در طی 2 سال اخیر از عوامل مهم ابتلا به MS شناخته شدهاند.
با توجه به آنکه قلیون کشیدن در کشور ما بسیار رایج است و افراد زیادی به این فرایند میپردازند، میتوان گفت یکی از دلایل اصلی قرارگرفتن ایران در قسمت پرخطر بیماری MS، همین مصرف قلیون است.
رشد قارچ و میکروب در ریه شما
زمانی که شما قلیان میکشید، حجم زیادی از دود وارد ریه ها میشود. این دود نه تنها خود باعث هزاران بیماری و عوارض میشود بلکه اگر شلنگ قلیان یکبار مصرف نباشد، آلودگی ها و میکروب های داخل شلنگ را نیز با خود به داخل ریه حمل میکند.ریه ها به دلیل مرطوب بودن، بهترین مکان برای رشد انواع میکروب ها و قارچ ها هستند. در نتیجه فرد دچار انواع عفونت ها و بیماری ها مزمن میشود.
در ابتدا فرد متوجه بیماری خود نمیشود، ولی سال های بعد به دلیل نفوذ این میکروارگانیسم ها در لایه های مختلف ریه، بیماری هایی نظیر برونشیت، آمفیزم ریه و سرانجام آسم بوجود خواهد آمد. این در حالی است که شخص هنگامی به بیماری خود پی میبرد که متاسفانه چارهای جز تحمل و سازش با بیماری تا آخر عمر خود نخواهد داشت.
بیماری های قلبی و کاهش سطح اکسیژن خون
در هنگام قلیان کشیدن، حجمی از دود در اثر فشار و مکش بواسطه کیسه های هوایی وارد جریان خون میشود. این اتفاق به آترواسکلروز (تصلب شریان) کمک میکند که به نوبه خود شریان ها را سفت نمایند. دود به صورت چربی در آستر سرخرگ رسوب کرده و باعث تنگ شدن مجرای رگ میشود. این تغییرات ممکن است باعث مشکلات قلبی عروقی مانند گلودرد، نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی یا سکته شوند.
در دود قلیان، نیکوتین وجود دارد. نیکوتین یک ترکیب اعتیاد آور است که در بسیاری از مواد مخدر و دخانیات وجود دارد. براین اساس اعتیاد به نیکوتین یکی از عوارض قلیان کشیدن است.همچنین نیکوتین تولید آدرنالین را تحریک کرده و در نتیجه فشار خون را افزایش میدهد. اینکار باعث میشود قلب سختتر شده و خطر حمله قلبی یا سکته افزایش پیدا کند.
قلیون با استفاده از زغال یا خاکستر سوزانده، قابل کشیدن است. در نتیجه امکان اینکه مصرف کننده در معرض میزان بسیار بالایی از گاز مونوکسید کربن قرار بگیرد، وجود دارد. این سطح از مونوکسید کربن در دود توتون، ظرفیت حمل اکسیژن خون کاربر را کاهش میدهد. بخاطر همین موضوع است که قلیان کشیدن باعث سرگیجه و افت فشار میشود. قلب افراد آنها باید سختتر پمپاژ کند تا اکسیژن کافی بدن را تامین کند.
عوارض و بیماری های قلیان کشیدن بر مردان و زنان
همهی ما به خوبی میدانیم که قلیان کشیدن بسیار مضرتر از سیگار کشیدن است. پس تا حدی میتوان گفت که بسیاری از بیماری هایی که در سیگار کشیدن وجود دارد، با شدت و دوز بیشتری در مصرف قلیان نیز وجود دارد. براساس مطالعات صورت گرفته، سیگار باعث کاهش حرکات اسپرم در مردان سیگاری میشود. حتی حرکت نطفه در این نوع مردان، کمتر از مردان غیرسیگاری است.
سیگار در زنان بر روی کیفیت تخمک اثر منفی دارد. دیرباروری، سقط خودبه خودی، کاهش وزن، تخریب هورمون های جنسی، حاملگی خارج رحم، یائسگی زودهنگام، اختلال در جذب کلسیم و پوکی استخوان از دیگر عوارض قلیان و سیگار کشیدن در زنان است. حتی شانس موفقیت IVF در خانمهای سیگاری کمتر است.
زنانی که سیگار میکشند، زودتر به سن یائسگی نزدیک میشوند و این امر موجب کاهش باروری در آنها میگردد. احتمال سقط در اینگونه زنان نیز بیشتر از افراد غیرسیگاری است. کودکان آنها نیز پس از تولد در معرض امراض گوناگون قرار گرفته و دارای وزن کمتری در هنگام تولد هستند. در پی تحقیقات انجام شده، دخترانی که دارای مادر سیگاری دارند، دیرتر حامله میشوند. همچنین پسرانِ این مادران، نطفه کمتری دارند.
دیرتر خوب شدن ضخم ها
افرادی که سیگار و قلیان میکشند مستعد ایجاد زخم های گوارشی، تشدید برگشت اسید معده به مری و بروز سرطان های دستگاه گوارش هستند. همچنین درصورتی که این افراد متحمل زخم های سیستم گوارشی باشند و درحال گذراندن مراحل درمان هستند، مصرف قلیان بهبود زخمشان را به تاخیر انداخته و پاسخ به درمان را کند میکند.
بخاطر همین موضوع است که پزشکان متخصص به بیمارانی که از سوءهاضمه رنج میبرند، توصیه میکنند برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف سیگار و قلیون را کنار بگذارنند.